W dniu 10 października 2024r.  uczniowie klas 7 i 8 wzięli udział w edukacyjnej wycieczce turystyczno-historycznej, która miała na celu poznanie wydarzeń związanych z II wojną światową w ich najbliższej okolicy, na terenie Szczawy, Ochotnicy Dolnej i Ochotnicy Górnej  oraz w lasach Gorczańskiego Parku Narodowego. Pierwszym  punktem naszej wycieczki był pomnik, a następnie  Muzeum 1 Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej w Szczawie. Uczniowie z zainteresowaniem oglądali  niezwykle licznie zgromadzone  eksponaty, które przedstawiają historię leśnych oddziałów, a także ich wkład w walki podczas II wojny światowej. Z opowieści przewodnika  dowiedzieli się, że 1 PSP AK powstał 22 września 1944 r.  i został zaprzysiężony w Ochotnicy Górnej. Stacjonował m.in. na Polankach koło Szczawy. Dowodził nim mjr. Adam Stabrawa ps.  „Borowy”, a jego zastępcą był rotmistrz Włodzimierz Budarkiewicz ps. Podkowa, którego  osobiście miał zaszczyt znać nasz przewodnik. Tuż obok Muzeum 1 PSP AK w Szczawie znajduje się urokliwy, drewniany kościół nazywany  „kościółkiem partyzanckim”, gdzie co roku w sierpniu odbywa się msza święta w intencji Ojczyzny.   W przedsionku kościoła uczniowie obejrzeli wystawę poświęconą działalności żołnierzy 1 PSP AK.  Dowiedzieli się o największej bitwie stoczonej przez partyzantów, tzw. „Bitwie Ochotnickiej” oraz o starciu partyzantów z Niemcami w okolicy osiedla Bukówka w Szczawie w styczniu 1945r.
Kolejnym punktem na naszym historycznym szlaku była  Ochotnica Dolna. Na tutejszym cmentarzu znajduje się zbiorowa mogiła Ofiar  dramatycznych wydarzeń nazwanych „Krwawą Wigilią”,   które rozegrały się w 23 grudnia  1944 r. Wtedy to  Oddział SS zamordował 56 mieszkańców wsi w większości kobiety i dzieci oraz spalił kilkadziesiąt zabudowań w odwecie za zabicie dwóch esesmanów przez sowieckich partyzantów.   Jedną z najbardziej wstrząsających historii związanych z tym wydarzeniem jest śmierć Marii Kawalec i jej malutkiego dziecka. Ich symboliczne postacie uczniowie mogli  zobaczyć na pomniku upamiętniającym ofiary pacyfikacji    z grudnia 1944r., który  znajduje się w centrum wsi w pobliżu szkoły.
Następnym celem w odkrywaniu lokalnej historii II wojny światowej  był „Liberator”. Aby dotrzeć do miejsca katastrofy samolotu, uczniowie musieli udać się w leśne zakamarki  Gorczańskiego Parku Narodowego, wędrując ścieżką edukacyjną „Dolina potoku Jaszcze”. W pobliżu przełęczy Pańska Przehybka znajduje się „Uroczysko pamięci” upamiętniające katastrofę amerykańskiego bombowca „Liberator” o nazwie własnej „California Rocket”, który rozbił się tutaj 18 grudnia 1944r. Pan przewodnik opowiedział uczniom historię lotników i znajdujących się tam fragmentów samolotu. Następnie zrobiliśmy pamiątkowe zdjęcia i wyruszyliśmy w kierunku wieży widokowej Magurki.  Po dotarciu do celu przyszedł czas na odpoczynek na polanie i rozpalenie ogniska. Uczniowie piekli kiełbaski i pianki, relaksując się w pięknym otoczeniu dzikiej przyrody. Potem wszyscy weszli na wieżę widokową, podziwiając niesamowite widoki gór, lasów i polan. Można było dostrzec tatrzańskie szczyty Giewontu i Gerlacha wyłaniające się spośród chmur i poczuć moc halnego, który na szczycie wieży wiał z podwójną siłą.
Na zakończenie wycieczki odwiedziliśmy izbę pamięci w Wiejskim Ośrodku Kultury w Ochotnicy Górnej, gdzie znajduje się wystawa  pt. „Lotnicze Ślady w Gorcach” poświęcona m.in. katastrofie bombowca „Liberator”.  Uczniowie obejrzeli   tutaj różnorodne pamiątki oraz dokumenty związane z historią lotnictwa w Gorcach w czasie II wojny światowej.
Po pełnym wrażeń dniu wróciliśmy do Lubomierza, bogatsi o wiedzę na temat lokalnej historii i zdrowsi dzięki pokonaniu ok. 8 km górskiego szlaku.  Wycieczka ta nie tylko przybliżyła uczniom dramatyczne wydarzenia z przeszłości, ale także uświadomiła im, jak ważne jest pamiętanie o ofiarach wojny. Dzięki znajomości lokalnych wydarzeń, tradycji i postaci historycznych uczniowie mogą lepiej zrozumieć miejsce skąd pochodzą i kształtować swoją tożsamość.

red. D. Węgielska